Διαβάζουμε ότι κάποιος ξυλοκοπούσε την γυναίκα του στα Χανιά. Παρενέβη η γειτόνισσα και ο σύζυγος τότε
"άρχισε να ουρλιάζει ότι είναι δική του, ότι μπορεί να της κάνει ό,τι θέλει, ότι αν θέλει μπορεί να της ρίχνει όσες σφαλιάρες θέλει, πως δεν είναι κανενός η δουλειά να χώνεται και άλλα παρόμοια."
Δύο ερωτήματα:
- Ισχύει ότι η σύζυγος ανήκει σ' αυτόν και άρα τής κάνει ό,τι θέλει;
- Ισχύει ότι "δεν είναι κανενός δουλειά να χώνεται";
Στο πρώτο,
σχεδόν σίγουρα όχι!
Στο δεύτερο,
όχι!
Τι, ακριβώς, είναι ο γάμος;
- Είναι θεσμός, αφού η κοινωνία τον αναγνωρίζει ως σύμβολο ότι κάποιος αποσύρεται από την αγορά ερωτικών συντρόφων. Δηλαδή οι νυμφευόμενοι απευθύνονται στην κοινωνία.
- Συχνά είναι θρησκευτική πράξη. Δηλαδή οι νυμφευόμενοι απευθύνονται στον Θεό.
- Στην κρατική κοινωνία, είναι κυρίως νομική πράξη, δηλαδή οι νεόνυμφοι απευθύνονται στους κρατικούς αξιωματούχους, από τούς οποίους ζητούν πρώτα την άδεια να παντρευτούν, και ύστερα (αν τούς δοθεί) υπογράφουν το κρατικό συμβόλαιο του γάμου, που τούς δεσμεύει έναντι του Κράτους.
Από λιμπερταριανή άποψη, ο γάμος είναι ένα ιδιωτικό συμβόλαιο. Είναι μια δέσμευση που αναλαμβάνουν οι συμβαλλόμενοι, απευθυνόμενοι
ο ένας στον άλλον. Αυτοί αποφασίζουν τι θέλουν να περιλαμβάνει το συμβόλαιό τους.
Μπορεί ο κοινωνικός περίγυρος να το αναγνωρίσει ως γάμο, ή μπορεί να είναι ιδιόμορφο και να μην τούς φανεί σαν γάμος. Μπορεί κάποια θρησκευτική κοινότητα να προσδώσει μεταφυσική / θεϊκή υφή στην σχέση, μπορεί όχι. Δεν είναι κανείς υποχρεωμένος ούτε να επικυρώσει πως αυτό είναι "κανονικός γάμος", ούτε να δώσει έγκριση, ούτε να τούς πει "μπράβο, να ζήσετε".
Αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι συμβαλλόμενοι μπορούν να υπογράψουν ό,τι συμβόλαιο θέλουν και να το ονομάσουν "γάμο" για να τούς θυμίζει ότι αυτό θα διέπει την οικογενειακή τους ζωή. Και όσοι, απ' τον περίγυρο, είναι λιμπερταριανοί, όσοι αναγνωρίζουν την αυτοκτησία των συμβαλλομένων, θα είναι εκεί να εγγυηθούν την τήρηση του συμβολαίου, αν κάποιος το παραβιάσει, ακόμα κι αν δεν τούς φαίνεται "κανονικός γάμος". Αυτοί, ας το πουν όπως θέλουν. Αρκεί ότι είναι κανονικό... συμβόλαιο.
Δυστυχώς, δεν είμαστε ελεύθεροι να υπογράφουμε τα γαμήλια συμβόλαια που θέλουμε. Το Κράτος επιβάλλει το δικό του συμβόλαιο, που είναι "one size fits all". Όλοι υπόκεινται στο ίδιο οικογενειακό δίκαιο, όπως συμβαίνει όταν οι νόμοι σχεδιάζονται και επιβάλλονται κεντρικά και δεν προκύπτουν οργανικά, στην αγορά.
Ας πούμε, πολλά κράτη απαγορεύουν οι συμβαλλόμενοι να είναι του ιδίου φύλου, να είναι περισσότεροι από 2, να είναι κάτω από μια ηλικία, να είναι συγγενείς, να είναι διαφορετικών θρησκευμάτων, να αποφασίζουν αυτοί πώς θα διευθετήσουν την περιουσία τους και τα παιδιά τους σε περίπτωση χωρισμού, κλπ. Το κάθε κράτος επιβάλλει τους νόμους του στους υπηκόους που εξουσιάζει.
Είναι η γυναίκα "δική του";
Από άποψη κρατικού δικαίου, σίγουρα όχι. Κανένα κρατικό γαμήλιο συμβόλαιο, κανένας κρατικός νόμος, τουλάχιστον σε κράτη της Δύσης σήμερα, δεν λέει ότι ο γάμος ισοδυναμεί με σκλαβιά της γυναίκας.
Αυτό μπορεί να φαίνεται ευγενές και φιλελεύθερο, αλλά δεν είναι.
Ακόμα και να θέλει η γυναίκα να δώσει τέτοιο δικαίωμα στον άντρα,
δεν τής το επιτρέπει ο κρατικός νόμος,
καθώς:
Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα έγκλημα που διώκεται αυτεπάγγελτα και τιμωρείται από τις διατάξεις του Ν. 3500/2006.
Στην ελεύθερη κοινωνία, η γυναίκα θα είχε αυτό το δικαίωμα. Στο πλαίσιο της αυτοκτησίας της, θα μπορούσε να εκχωρήσει στον συγκεκριμένο άνδρα πρόσβαση στο σώμα της, δηλαδή να την βαράει όποτε θέλει αυτός.
Βέβαια, είναι εντελώς απίθανο το συγκεκριμένο ζευγάρι να είχε συμφωνήσει τέτοιο πράγμα. Οπότε, αν και θεωρητικά θα ήταν δυνατόν, στον λιμπερταριανισμό, να ίσχυε αυτό που ισχυρίζεται ο άντρας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι στην περίπτωσή τους δεν ισχύει.
Απούσης ιδιωτικής συμφωνίας περί του αντιθέτου, ισχύουν τα βασικά (default) δικαιώματα του λιμπερταριανισμού, τόσο πριν όσο και μετά τον γάμο. Δηλαδή το δικαίωμα της αυτοκτησίας. Η γυναίκα (και ο άνδρας) εξακολουθεί να είναι αυτεξούσιος. Εξακολουθεί να έχει δική της/του ιδιωτική περιουσία. Εξακολουθεί να είναι όπως και πριν, με μόνη προσθήκη αυτά που λέει το γαμήλιο συμβόλαιο, αν υπάρχει και δεν τούς έχει επιβληθεί με την βία.
Έχουν οι άλλοι δουλειά "να χώνονται";
Αν υπάρχει θύμα επιθετικής βίας, οποιοσδήποτε έχει δικαίωμα να σταματήσει (και να τιμωρήσει) τον θύτη. Αρκεί να επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει όντως θύμα. Αν η γυναίκα ήθελε να φάει ξύλο, δεν ήταν θύμα. Στην προκειμένη περίπτωση, προφανώς και δεν ήθελε. Οπότε καλά έκανε και "χώθηκε" η γειτόνισσα και βοήθησε την γυναίκα.
Αν είχε την δυνατότητα, θα είχε το δικαίωμα, από λιμπερταριανής άποψης, να ασκήσει αμυντική βία για να σώσει την γυναίκα. Πχ, να εξουδετερώσει τον... "λεβέντη". Προφανώς δεν είχε την δύναμη να το κάνει, αλλά δεν τής το επέτρεπε και ο κρατικός νόμος.
Ο κρατικός νόμος υποθάλπει τους εγκληματίες, μέχρι να καταφτάσει ο κατάλληλος ένστολος αξιωματούχος του Κράτους, να "επιληφθεί της υποθέσεως". Αν έρθει. Εν τω μεταξύ, απαγορεύεται να τον ακουμπήσεις. Δεν έχεις την άδεια του Κράτους να ασκήσεις αμυντική βία, παρά μόνο σε πολύ ακραίες περιπτώσεις, και μάλλον θα βρεθείς υπόλογος αν το κάνεις.
Οπότε, έκανε η γυναίκα έκανε αυτό που τής επέτρεπαν: πήρε τηλέφωνο την αστυνομία, η οποία, ευτυχώς, φιλοτιμήθηκε να πάει να βοηθήσει, αν και
δεν είχε καμία υποχρέωση, από λιμπερταριανής άποψης
. Δεν έχουμε με την αστυνομία κανένα συμβόλαιο που να λέει ότι την πληρώνουμε για να μάς προστατεύει. Την αστυνομία δεν την πληρώνουμε! Μάς τα παίρνει με απειλή βίας, μέσω της φορολόγησης. Υπάρχει ειδοποιός διαφορά. Δεν είμαστε πελάτες του Κράτους, είμαστε υπήκοοι. Όταν βοηθάει η αστυνομία, το κάνει επειδή κάποιος
φιλοτιμήθηκε να βοηθήσει. Αυτό
έχει κριθεί και με βάση τον κρατικό νόμο, τουλάχιστον στις ΗΠΑ.